Boğayla dans eden
Bret Carlson, GF Piping Systems Kuzey/Güney Amerika İş Birimi SAP danışmanı. Boş zamanlarında boğa yakalıyor. İşi ve hobisi tamamen farklı dünyalarmış gibi görünüyor. Ancak ortak noktaları var: Her ikisinde de belirleyici an geldiğinde hızlı ve cesur olmak gerekiyor.
Şubat 2021’de soğuk bir hafta sonu: Bret Carlson kement kullanıyor ve saniyeden çok daha kısa bir süre içinde neredeyse sağ başparmağını kaybediyor. ABD’nin Oklahoma eyaletinden gelen 50 yaşındaki Carlson, “tamamen bir kovboy” olduğunu kendisi söylüyor. Daha küçük bir çocuk olduğu zamanlardan beri eyer üzerinde oturuyor ve kementle boğa yakalıyor.
Ki̇şi̇sel bi̇lgi̇ler
İsim: Bret Carlson
Pozisyon: SAP danışmanı
Bölüm: GF Piping Systems
Yer: Shawnee (ABD)
GF’ye giriş: 2011
Artık bunu spor olarak yapıyor: “Team roping” sporu Bret’e unutulmaz hatıralar ve hatırı sayılır miktarlarda ödül parası sağladı. Ancak 2021 Şubat’ındaki o gün bir şeyler yolunda gitmedi. İnternetteki bir videoda Bret ve ortağının at üstünde nasıl 200 kilogram ağırlığında, simsiyah bir boğayı kovaladıkları görülebiliyor. Bret, başında bir kovboy şapkası ve rüzgarda dalgalanan kırmızı bir flanel gömleğiyle atının üzerinde demir kapıdan geçiyor ve boğayı kovalıyor. Parmaklarının arasından biraz fazla kolay kayan yepyeni kementini sallıyor.
Team roping sporunda bir tur normalde bir dakikadan daha kısa sürüyor. İki binicinin, teknik jargonda “rope” olarak adlandırılan bir kementle mümkün olduğunca hızlı bir şekilde yakalamaları ve hareket edemeyecek hale getirmeleri gerekiyor. O gün iki kişilik ekibe Bret liderlik ediyor. Ortağı boğanın arka bacaklarını yakalarken kendisinin kementi fırlatarak boğanın boynuzlarına geçirmesi ve diğer ucunu eyerindeki boynuza sarması gerekiyor. Ancak bu kez bir şeyler ters gidiyor.
Vahim bir durum
İlk başta her şey yolunda gidiyor, Bret kementi rekor bir sürede hayvanın boynuzlarının çevresine fırlatıyor. Boğayı sabitlemeye çalışırken hayvan Bret’in önünü kesiyor ve bu nedenle kement gerginliğini kaybediyor. Bret kementi yine sıkmak için atını sola çeviriyor. Bir anda her şeyi bırakıyor. Boğa kaçıp gidiyor ve o tur kaybediliyor. Bret, “Spor kariyerimde bu durum içinde bulunduğum en vahim durumdu” diye açıklıyor. “Kementi gerginleştirdiğimde başparmağıma dolanmış olduğunu fark ettim, o yüzden hemen bıraktım. Yoksa başparmağımı koparacaktı.” Bunu anlatırken sesi hiç de endişeli gelmiyor. Tehlikenin kendisi için zevkin bir parçası olduğu aşikâr.
metre ilkbinicinin (“header”) kullandığı halatın olağan uzunluğu. İkinci binicinin (“heeler”) halatı yakl. 10,6 metre uzunluğunda ve boğanın arka bacaklarının yakalanabilmesi için çok daha sert.
saniye profesyonel bir roping ekibinin bir boğayı yakalamak için ihtiyaç duyduğu ortalama süre.
Ancak Bret, bu sporda kendisini en çok cezbeden şeyin bu yanı olmadığını vurguluyor: “Rekabet ortamını ve yoldaşlık hissini seviyorum. İnsan ancak atıyla iyi bir bağ kurar ve roping ortağına güvenirse ekip olarak başarılı olunabilir.” Bunlar, GF Piping Systems Kuzey/Güney Amerika İş Birimi SAP danışmanı olarak mesleğinde önemli rol oynayan hususlar. Bret kumlu bir arenada boğa yakalamaya çalışmadığı zamanlarda otomatik sipariş ve faturalandırma sistemiyle veya kendisinin söylediği gibi “SAP’ta veya SAP hakkında olan her şeyle” ilgileniyor. Bret normalde her gün GF’nin Shawnee’deki (ABD), oturduğu yere yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki tesisine gidip geliyor. 2020 yılının Mart ayında korona pandemisinin ortaya çıkmasıyla birlikte zamanının çoğunda evden çalışıyor ve bunun tadını çıkarıyor: “Çok verimli bir şekilde çalışabiliyorum ve her gün işe gidip gelmek için 1,5 saat harcamam gerekmiyor.”
Ekip ruhu ve kovboy yaşam tarzı
Kısa bir süre önce kendisi GF’deki onuncu yılını doldurdu. Bret, tam on yıldır şirkette çalışıyor olmasını büyük ekip ruhuna bağlıyor: “İsviçre’de, Çin’de, Kuzey ve Güney Amerika’da harika çalışma arkadaşlarım var. Şimdiye kadar birlikte çalıştığım en iyi ekip bu.”
İşinde sürekli yeni zorluklar olması Bret’i cezbediyor: “Yapboz parçalarını birleştirmeyi seviyorum.” Çalışanların verilerini daha hızlı bir şekilde girebilmeleri için geliştirdiği yazılım çözümü bunun için mükemmel örnek. Bret’in sunduğu çözüm sayesinde çalışma arkadaşları artık zamandan biraz tasarruf ediyor. Bret’in yazılımı hakkında da team roping sporundaki başarıları hakkında konuşurken ne kadar heyecanlı olduğu göze çarpıyor. Örneğin 2019 yılında yeni roping ortağı olan Travis ile ilk turnuvalarında 12.600 Amerikan doları kazanmaları gibi. “Bu bizim için ekip olarak müthiş bir başlangıçtı. Bunun üzerine birlikte devam etmeye karar verdik” diye anlatıyor.
Kementle sığır yakalamayı Bret (sağda) daha çocukken biliyordu. Veteriner olan babasından hayvanlar hakkında birçok şey öğrendi.
Bret bir çiftlikte büyüdü. Veteriner olan babası, daha çocukken kendisine atlarla nasıl ilgilenileceğini ve sığırların kementle nasıl yakalanacağını gösterdi. Bret çocukluğunda her gün roping yapmış olsa da bunu rekabet sporu olarak yapmaya neredeyse 25 yıl sonra başladı. Öncesinde kariyeri ve ailesiyle ilgilenmekle meşguldü. Çocuklarından artık sadece bir tanesi evde yaşadığı için ancak şimdi atlarına, antrenmanlara ve turnuvalara ya da kendisinin söylediği gibi “kovboy yaşam tarzına” ayıracak vakti var.
Tüm değişkenler kontrol altında
“Yaşam tarzı” gerçekten de doğru terim: Olağan bir günde Bret kalkıyor, kendisine ve eşi Lynne’e ait olan üç atı besliyor, sekiz saat çalışıyor ve mesai bittikten sonra kendisini tekrar hayvanlara adıyor. Hafta içinde akşamları sık sık yerel turnuvalara katılıyor veya antrenman yapmak için roping ortağıyla buluşuyor. Şansına eşi de atlara olan tutkusunu paylaşıyor ve gittiği her yerde kendisine eşlik ediyor.
“Rekabet ortamını ve yoldaşlık hissini seviyorum.”
Bret Carlson, GF Piping Systems’te SAP danışmanı
Roping ve programlama ilk bakışta tamamen ayrı şeyler gibi gözükse de daha yakından bakıldığında yine de bazı benzerlikleri olduğu görülüyor. Roping yarışmalarında saniyeden çok daha kısa sürelerin önemi var. Belirleyici anda başarılı olabilmek için her şeyin doğru olması gerekiyor: “Doğru becerilere, doğru ata ve doğru ortağa sahip olmak gerekiyor.”
Bret, bilişim alanındaki kariyerinin kendisini iyi bir şekilde bu spora hazırlamış olduğundan emin. Mesleğinde daima tüm değişkenleri göz önünde bulundurmayı ve belirleyici anda gerçekten önemli olan şeylere konsantre olmayı öğrenmiş. Shawnee’deki GF Piping System’ta ne zaman çözmesi gereken yazılım sorunları olsa bu beceresinin faydasını gördü. Buradaki tesiste 21 dolap bulunan emniyetli bir depolama sistemi var. Bu dolaplarda üretim bölümündeki çalışanlar için örneğin koruyucu gözlükler, eldivenler ve matkaplar gibi çalışma malzemeleri bulunuyor. Çalışanlar, dolapları açmak ve aldıkları ürünleri kaydetmek için kimliklerini taratıyorlar. Bu sayede sistem hangi ürünlerin tekrar sipariş edilmesi gerektiğini otomatik olarak anlıyor. Bu, çalışanlar için pratik bir sistem, ancak hatalara da açık.
Bret, “Birisi aldığı bir ürünü doğru bir şekilde kaydetmediğinde veya aceleyle miktar olarak sıfır girdiğinde sistem doğru çalışmıyor ve hemen hızlı bir şekilde tekrar düzeltmem gerekiyor” diye açıklıyor. Sistemin içini dışını bildiği ve önceki sorunlardan birçok şey öğrendiği için artık hataların sebebini hızlı bir şekilde bulabiliyor ve sistemi tekrar çalışır hale getirebiliyor.
Yeni bir başarı stratejisi
2020 yılı, roping konusunda Bret için zor bir yıl olmuş. “Çok nadiren kazanıyordum, bu da zaman içinde cesaretimi kırmıştı” diye hatırlıyor. O da en iyi yaptığı şeyi yaptı: “Eşimle birlikte oturduk ve tüm değişkenleri analiz ettik. Hatta örneğin katılma ücretleri ve galibiyetlerimiz gibi konularda genel bir fikir vermesi için bir tablo bile kullandık” diye anlatıyor gülümseyerek. Birlikte yeni bir strateji geliştirmişler: Bret artık yarışmalara o kadar sık bir şekilde değil de sadece en büyük turnuvalara katılacaktı. Ayrıca şimdiye kadar birlikte en çok başarılı olduğu ortaklarıyla iş birliği yapacaktı. Plan işe yaradı: “O yıl nihayet tekrar kazandım.”
Bret, geriye dönüp de team roping sporuna adadığı geçtiğimiz beş yıla bakıyor ve şöyle diyor: “Benim için en büyük başarı, spordaki şanssızlığımı kırabilmem oldu.” Bunu da en başta eşinin desteği olmak üzere roping arkadaşlarının arkasında durmaları sayesinde başarabildi: “Onlar bana inanıyorlar; yaşantılarımızı ve deneyimlerimizi paylaşıyoruz; bu da bizi devam etmeye motive ediyor.”
Aynı şey hiç şüphe yok ki Bret’in GF’deki çalışma arkadaşları için de geçerli: Dünyanın dört bir yanındaki ekip arkadaşlarıyla kurduğu iyi ilişkiler, geçtiğimiz on yıl içinde kendisini şirkette tutan şey oldu. Bret, daha birçok yıl olacağından emin.
Rakamlar ve olgular
- 1982 Bret daha 12 yaşındayken roping yapmaya başladı
- Kendi atları: 3 (Shank, Skeeter ve Hollywood)
- Birlikte geçen süre: Bret, turnuva olan bir günde atlarıyla 7 saate varan bir süre geçiriyor.
- Bret’in en önemli spor deneyimi: 3 Mart 2019 günü Dallas Cowboys takımının stadyumu olan AT&T Arena’da roping
Eliminator: Yakalaması neredeyse imkansız bir boğa.
Corriente: Meksika menşeli bu sığır ırkı, team roping için çok uygun.
1800’lü yıllar team roping sporunun başladığı yıllar: ABD’nin batısındaki çiftliklerde yaralı hayvanlar bu şekilde sürüden ayrılıyordu.